નદી જેવી નદીને દીકરી થઇ ભમવું પડે છે..- -- ખોડલ પુમ્ભાડીયા

 દીકરી થઇ ભમવું પડે છે..

નદી જેવી નદીને દીકરી થઇ ભમવું પડે છે..

બાપ પર્વત છે એટલે એને નમવું પડે છે..

પ્રસંગો અનેક આવે હસવા ખેલવા કાજે તો,

વ્યસક પિતાનેં હસતા રહીને રડવું પડે છે..

સ્વચ્છ આકાશ અનેક તારલીયાથી ટમેટમે

ત્યારે કેમ એક સિતારાને આથમવું પડે છે

વાનપ્રસ્થ પિતાને તો કદી માં યાદ આવે

દિકરી થૈ દાદી જેમ પિતાને મળવું પડે છે

ઉગી નીકળે અંસખ્ય ફૂલો પરિવારની ડાળે

દિકરી નામનાં પુષ્પને બપોરે ખરવું પડે છે

જિંદગીભરનો ખાલિપો દીકરીનાં નામે બોલે

ને કઠણ કાળજાના ભડને ડુસકું ભરવું પડે છે

જગમાં બધા ’માં’નાં ગુણગાન ગાતા રહે ને

માં થવાં માટે દીકરી બની જનમવું પડે છે....

-- ખોડલ પુમ્ભાડીયા

Read More

વૃક્ષ પડે છે ત્યારે - - ઉર્વિશ વસાવડા

વૃક્ષ પડે છે ત્યારે

શું વીતે છે આભ, ધરા પર, વૃક્ષ પડે છે ત્યારે
વ્યાકુળ થઇ જાતું સચરાચર, વૃક્ષ પડે છે ત્યારે

ટહુકાઓ પણ દિશા ભૂલી, અફળાતા ચારે બાજુ
રૂદન કરે છે પંખીના સ્વર, વૃક્ષ પડે છે ત્યારે

થોડી ઝાઝી અસર થવાની સંવેદન પર સહુના
માણસ હો કે હો એ પથ્થર, વુક્ષ પડે છે ત્યારે

એમ મને લાગે કે ઓછું થયું કશું મારામાં
હું પણ તૂટું મારી અંદર, વૃક્ષ પડે છે ત્યારે

કોરી પાટી જેવી ધરતી નીરખો તો સમજાશે
ભૂંસાતા ઇશ્વરના અક્ષર, વૃક્ષ પડે છે ત્યારે

- ઉર્વિશ વસાવડા

Read More

ચાલ ઝાડની ખબર કાઢવા - - મુકેશ જોષી

ચાલ ઝાડની ખબર કાઢવા

કાલે કોઈ ડાળ તૂટી છે, ચાલ ઝાડની ખબર કાઢવા
એક કુહાડી ક્યાંક ઊઠી છે, ચાલ ઝાડની ખબર કાઢવા

પાનખરે જે પંખીઓએ ઝાડને હિંમત આપી’તી
એ પંખીની હામ ખુટી છે, ચાલ ઝાડની ખબર કાઢવા

ડાળ તૂટી ને કેટકેટલા પંખીઓના ઘર તૂટી ગયાં
કોકે શી મિરાત લૂંટી છે, ચાલ ઝાડની ખબર કાઢવા

ઝાડ કુહાડી લાયક હો તો માણસ શેને લાયક ?
તરણાઓમાં વાત ફૂટી છે, ચાલ ઝાડની ખબર કાઢવા

- મુકેશ જોષી

Read More

એમાં ખોટું શું છે? - - હિતેન આંનદપરા

એમાં ખોટું શું છે?

એક કુંપળ જો ફૂલ બને તો બોલો એમાં ખોટું શું છે?,

પીળું ઝરઝર પાન ખરે તો બોલો એમાં ખોટું શું છે?

મંદિરમાં ઈશ્વરની સામે શ્રદ્ધાથી બે હાથને જોડી,

પ્રિયતમાનું ધ્યાન ધરે તો બોલો એમાં ખોટું શું છે?

ભારે હૈયે સૌને છોડી જીદમાં જે ચાલી નીકળ્યો છે,

ઝાંપેથી જો પાછો ફરે તો બોલો એમાં ખોટું શું છે?

શૈશવમાં સાથે ઉછરેલાં બે જણ ફરી મળ્યા છે,

ખુબ હસી એ રડી પડે તો બોલો એમાં ખોટું શું છે?

- હિતેન આંનદપરા

Read More

અંદર હશે જે સૃષ્ટિ એ જ આસપાસ મળશે - - રઈશ મનીઆર

 મળશે

અંદર હશે જે સૃષ્ટિ એ જ આસપાસ મળશે

દૃષ્ટિમાં હો ન દીવો, ક્યાંથી ઉજાસ મળશે? 

લિસ્સો હશે જો રસ્તો, મોહક પ્રવાસ મળશે 

છોડી શકો જો ડામર, તો લીલું ઘાસ મળશે

ખુદ ચન્દ્ર છો, જશો તો અમને અમાસ મળશે 

પણ તમને ક્યાંથી એનો, ક્યારેય ક્યાસ મળશે

ગઝલોમાં હું કુછંદે, આ જિંદગી અછાન્દસ

મનમાં હતું કે એના ને મારા પ્રાસ મળશે 

જીવન ખરીદવું છે? મળશે બજારભાવે

બે નાખશો નિસાસા તો એક શ્વાસ મળશે

પળની ખુશીને મૂકો જો ક્યાંક અવળે હાથે 

બે પળ પછી જડે તો એ પણ ઉદાસ મળશે

હા, રામ, શ્યામ મળશે ભાવકને, હે વિવેચક!

તુજને તો વાલ્મિકી કે બસ વેદ વ્યાસ મળશે.

- રઈશ મનીઆર

Read More

બારી ઉઘાડ દોસ્ત - - ગૌરાંગ ઠાકર

બારી ઉઘાડ દોસ્ત.

અજવાશ ઘરમાં આવશે, બારી ઉઘાડ દોસ્ત,

અંધાર ઓગળી જશે, બારી ઉઘાડ દોસ્ત.

આપી જશે હવા તને ખુદની વિશાળતા,

ફૂલોની મ્હેંક આપશે, બારી ઉઘાડ દોસ્ત.

તારામાં શોધશે પછી વૃક્ષો વસંતને,

બસ શર્ત એટલી હશે, બારી ઉઘાડ દોસ્ત.

વરસાદ,વાદળા,હવા,સૂરજ ને પર્વતો,

બોલાવતા તને કશે, બારી ઉઘાડ દોસ્ત.

કેડીથી ધોરી માર્ગની તું થઇ જશે સડક,

માણસનો રાહબર થશે, બારી ઉઘાડ દોસ્ત.

- ગૌરાંગ ઠાકર

Read More

જો આ ફૂલોને કોઈ ભાષા હોત - રેખા પટેલ

જો આ ફૂલોને કોઈ ભાષા હોત તો ,

તેની પાંદડીઓ ખરવાનું કારણ હોત

પવનને સરહદોનું બંધન હોત તો ,

એના વાયરાને પણ નાતજાત હોત

જો આ સુરજ ને માપતોલ હોત તો ,

ગરીબને આંગણ કાયમ અંધારું હોત

કાશ આંસુને કોઈ લીપી હોત તો ,

એક એક ટીપાની અલગ કહાની હોત

આ માનવ મનને બેરોમીટર હોત તો,

લાગણીઓ વાંચવા સખી સમર્થ હોત

- રેખા પટેલ

Read More

ભગવાનનો ભાગ - રમેશ પારેખ

  ભગવાનનો ભાગ

નાનપણમાં બોરાં વીણવા જતા.
કાતરા પણ વીણતા.
કો’કની વાડીમાં ઘૂસી ચીભડાં ચોરતા.
ટેટા પાડતા.
બધા ભાઇબંધોપોતાનાં ખિસ્સામાંથી
ઢગલી કરતા ને ભાગ પાડતા-
આ ભાગ ટીંકુનો.
આ ભાગ દીપુનો.
-આ ભાગ ભનિયાનો, કનિયાનો…
છેવટે એક વધારાની ઢગલી કરી કહેતા-
‘આ ભાગ ભગવાનનો !’

સૌ પોતપોતાની ઢગલી
ખિસ્સામાં ભરતા,
ને ભગવાનની ઢગલી ત્યાં જ મૂકી
રમવા દોડી જતા.

ભગવાન રાતે આવે, છાનામાના
ને પોતાનો ભાગ ખાઇ જાય-એમ અમે કહેતા.

પછી મોટા થયા.
બે હાથે ઘણું ય ભેગું કર્યું ;
ભાગ પાડ્યા-ઘરના, ઘરવખરીના,
ગાય, ભેંસ, બકરીના.
અને ભગવાનનો ભાગ જુદો કાઢ્યો ?

રબીશ ! ભગવાનનો ભાગ ?
ભગવાન તે વળી કઇ ચીજ છે ?

સુખ, ઉમંગ, સપનાં, સગાઇ, પ્રેમ-
હાથમાં ઘણું ઘણું આવ્યું…

અચાનક ગઇ કાલે ભગવાન આવ્યા;
કહે : લાવ, મારો ભાગ…

મેં પાનખરની ડાળી જેવા
મારા બે હાથ જોયા- ઉજ્જ્ડ.
એકાદ સુકું તરણું યે નહીં.
શેના ભાગ પાડું ભગવાન સાથે ?
આંખમાં ઝળઝળિયાં આવ્યાં,
તે અડધાં ઝળઝળિયાં આપ્યાં ભગવાનને.

વાહ !- કહી ભગવાન મને અડ્યા,
ખભે હાથ મૂક્યો,
મારી ઉજ્જ્ડતાને પંપાળી,
મારા ખાલીપાને ભરી દીધો અજાણ્યા મંત્રથી.

તેણે પૂછ્યું : ‘કેટલા વરસનો થયો તું’
‘પચાસનો’ હું બોલ્યો
’અચ્છા…’ ભગવાન બોલ્યા : ‘૧૦૦ માંથી
અડધાં તો તેં ખરચી નાખ્યાં…
હવે લાવ મારો ભાગ !’
ને મેં બાકીનાં પચાસ વરસ
ટપ્પ દઇને મૂકી દીધાં ભગવાનના હાથમાં !
ભગવાન છાનામાના રાતે એનો ભાગ ખાય.

હું હવે તો ભગવાનનો ભાગ બની પડ્યો છું અહીં.
જોઉં છું રાહ-
કે ક્યારે રાત પડે
ને ક્યારે આવે છાનામાના ભગવાન
ને ક્યારે આરોગે ભાગ બનેલા મને
ને ક્યારે હું ભગવાનનાં મોંમાં ઓગળતો ઓગળતો…

- રમેશ પારેખ

Read More

ઠોકરની સાથે નામ તુજ લેવાય છે ઈશ્વર - સૌમ્ય જોશી

ઠોકરની સાથે નામ તુજ લેવાય છે ઈશ્વર,
તું કેવો અક્સ્માતથી સર્જાય છે ઈશ્વર.

હેઠો મૂકાશે હાથને ભેગા થશે પછી જ,
કોશિશ જ્યાં પતે ત્યાં જ શરૂ થાય છે ઈશ્વર.

જો દૂર પેલી વસ્તીમાં ભૂખ્યા છે ભૂલકાં,
લાગે છે તને દૂરનાં ચશ્માં ય છે ઈશ્વર.

કે’ છે તું પેલા મંદિરે છે હાજરાહજૂર,
તું પણ શું ચકાચોંધથી અંજાય છે ઈશ્વર ?

થોડા જગતના આંસુઓ, થોડા મરીઝના શે’ર,
લાવ્યો છું જુદી પ્રાર્થના, સંભળાય છે ઈશ્વર ?

એનામાં હું ય માનતો થઈ જાઉં છું ત્યારે,
મારામાં જ્યારે માનતો થઈ જાય છે ઈશ્વર.

-સૌમ્ય જોશી

Read More

ભગવાન મહાવીર અને જેઠો ભરવાડ - સૌમ્ય જોશી

ભગવાન મહાવીર અને જેઠો ભરવાડ

આ સ્યોરી કહેવા આ’યો સું ને ઘાબાજરિયું લાયો’સું. 
હજુ દુ:ખતું હોય તો લગાડ કોનમાં ને વાત હોંભળ મારી. 
કે તીજા ધોરણમાં તારો પાઠ આવે’સે. 
હવે ભા ના પાડતા’તા તોય સોડીને ભણાવવા મેલી મેં માંડમાંડ 
તો ઈને તો ઈસ્કૂલ જઈને પથારી ફેરવી કાલે, 
ડાયરેક ભાને જઈને કીધું કે આપણા બાપદાદા રાક્ષસ, 
તો મહાવીર ભગવાનના કોનમાં ખીલા ઘોંચ્યા. 
હવે ભાની પર્શનાલીટી તને ખબર નહિં, 
ઓંખ લાલ થાય એટલે સીધ્ધો ફેંસલો. 
મને કે’ ઈસ્કૂલથી ઉઠાડી મેલ સોડીને, 
આ તારા પાઠે તો પથારી ફેરવી નાંખી. 
હવે પેલાએ ખીલા ઘોંચ્યા એ ખોટું કર્યું, એ હું યે માનું સું, 
પણ એને થોડી ખબર કે તું ભગવાન થવાનો સું! 
ને તીજા ધોરણમાં તારો પાઠ આવવાનો. 
એનું તો ડોબું ખોવાઈ ગયું તે ગભરાઈ ગ્યો બિચારો. 
બાપડાન ભા, મારા ભા જેવા હશે, 
આ મારથી ચંદી ખોવાઈ ગઈ’તીને તે ભાએ ભીંત જોડે ભોડું ભટકાઈને 
બારી કરી આલી’તી ઘરમાં 
તો પેલાનું તો આખું ડોબું જ્યું તારે લીધે, 
દિમાગ તપ્યું હશે તો ઘોંચી દીધા ખીલા. 
વાંક એનો સી, 
હાડી હત્તરવાર ખરો, 
પણ થોડો વાંક તારોય ખરો ક નહિં, 
હવે બચારો બે મિનિટ માટે ચ્યોંક જ્યો, 
તો આંસ્યુ ફાડીને એનું ડોબું હાચવી લીધું હોત 
તો શું તું ભગવાન ના થાત? 
તારું તપ તૂટી જાત? 
હવે એનું ડોબું ઈનું તપ જ હતું ને ભ’ઈ. 
ચલો એ ય જવા દો, 
તપ પતાઈને મા’ત્મા થઈને બધાને ઉપદેશ આલવા માંડ્યો, 
પછી એ તને ઈમ થયું કે પેલાનું ડોબું પાસું અલાવું? 
તું ભગવાન, મારે તને બહુ સવાલ નહિં પૂછવા, 
મું ખાલી એટલું કહું’સું. 
કે વાંક બેયનો સે તો ભૂલચૂક લેવીદેવી કરીને પેલો પાઠ કઢાયને ચોપડીમોંથી, 
હખેથી ભણવા દે ન મારી સોડીને, 
આ હજાર દેરા સી તારા આરસના, 
એક પાઠ નહિં હોય તો કંઈ ખાટુંમોળું નહિં થાય, 
ને તો ય તને ઈમ હોય તો પાઠ ના કઢાય બસ! 
ખાલી એક લીટી ઉમારાઈ દે ઈમાં, 
કે પેલો ગોવાળિયો આયો’તો, સ્યોરી કહી ગ્યો છે,
ને ઘાબાજરિયું દઈ ગ્યો છે!!!

- સૌમ્ય જોશી.

આ કાવ્યનો વિડીઓ જુઓ

Read More

હે ઈશ્વર મારી પાસે પુરતું છે

Read More

ચિંતન

Read More

મારો પ્રિય શેર

સાહિત્ય પ્રેમી મિત્રો નમસ્કાર,

                                            મારું  પુસ્તક "કૂંપળ ફૂટી આભને" ની છેલ્લા ત્રણ વર્ષમાં ત્રણ આવૃત્તિ પ્રકાશીત

                                            થઇ છે. આ પુસ્તકની વિશેષતા એ છે કે તેના દરેક પેજ ઉપર લખાણને અનુરૂપ 

                                            એક શેર અને એક ચિંતનાત્મક  વાક્ય મુકેલા છે. વાચકને ખૂબ ગમેલા એ શેર  

                                            ફોટો ફ્રેમ સાથે અહીં મુક્યા છે જે આપને ચોક્કસ ગમશે એવી આશા સાથે...   

                                                                                                                                       - ભરત મકવાણા 

Read More